CPU

CPU veya Merkezi İşlem Birimi, bir bilgisayar sisteminin merkezi bileşenidir. Milyonlarca transistörden oluşan, bilgisayar programlarından gelen talimatları yorumlayan ve bilgisayar sisteminin çeşitli operasyonel işlevlerini koordine eden karmaşık bir elektronik devredir.

CPU'nun merkezinde toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi aritmetik hesaplamaların yanı sıra "AND" ve "OR" gibi mantıksal işlemleri gerçekleştiren bir aritmetik mantık birimi (ALU) bulunur. ALU, bilgisayar sistemindeki bellek denetleyicisi, bellek birimi, giriş/çıkış (G/Ç) aygıtları ve diğer mantıksal aygıtlar gibi diğer bileşenlerle iletişim kurar.

CPU'lar birçok farklı mimariye ve saat hızına sahiptir. En yaygın mimariler arasında x86 (IA-32 olarak da adlandırılır), x64 (AMD64 veya Intel 64 olarak da adlandırılır) ve ARM bulunur. Saat hızı hertz (Hz) cinsinden ölçülür ve bir bilgisayarın belirli bir saniyede kaç talimat gerçekleştirebileceğini belirler.

Modern CPU'lar ya da mikroişlemciler güç açısından çok verimli olacak şekilde tasarlanmıştır. Üreticiler, hız aşırtma (bildirilen hızdan daha fazlasını kullanma), hız düşürme (güç tüketimini azaltmak için) ve dinamik voltaj ve frekans ölçeklendirme (DVFS) dahil olmak üzere gelişmiş güç tasarrufu tekniklerini kullanmaktadır.

CPU'nun geçmişi ve tarihi ilginç bir çalışmadır. CPU, 1950'lerde ana bilgisayarlara isteğe bağlı bir eklenti olarak başlangıcından günümüzün güçlü mikroişlemcilerine evrimine kadar çok sayıda gelişmeden geçmiştir. CPU'ların performansını ve güç verimliliğini artırmak için oluşturulan teknolojilerin çoğu, GPU'lar ve ASIC'ler gibi diğer bileşenlere de uygulanmıştır.

CPU'lar herhangi bir bilgisayar sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır ve kullanıcısının talep ettiği işlevleri yerine getirmesini sağlar. Ayrıca CPU'lar gömülü sistemler, robot bilimi ve kriptografi gibi çeşitli diğer uygulamalarda da kullanılmaktadır.