Een modem (een portmanteau van modulator-demodulator) is een hardwareapparaat dat wordt gebruikt om digitale gegevens te coderen naar analoge signalen voor overdracht via verschillende fysieke media, zoals telefoonlijnen, kabeltelevisieverbindingen en glasvezelkabels. Het wordt ook gebruikt om binnenkomende analoge signalen te ontvangen en te decoderen.
Modems zijn essentiële onderdelen van alle soorten communicatienetwerken, inclusief het internet. Ze maken het verzenden en ontvangen van digitale informatie mogelijk, zoals webpagina's, e-mail en streaming audio en video. Modems zorgen er ook voor dat computers met elkaar kunnen verbinden en communiceren, waardoor peer-to-peer netwerken mogelijk worden.
Modems worden meestal geassocieerd met inbelverbindingen, maar ze worden ook gebruikt bij breedbandsystemen zoals DSL, kabel en glasvezel. In alle gevallen fungeert de modem als tussenpersoon tussen de computer van de gebruiker en het communicatiemedium.
De meeste modems zijn tegenwoordig externe apparaten, meestal bestaande uit een plastic doos met verschillende aansluitingen die verbonden worden met de seriële poort van de computer. Er zijn ook interne modems beschikbaar, maar die worden steeds zeldzamer.
Moderne modems hebben verschillende snelheden, meestal gemeten in kilobytes per seconde (Kbps) of megabits per seconde (Mbps). Hogere snelheden zorgen voor snellere verbindingen en betere prestaties van geavanceerde toepassingen zoals Voice over IP (VoIP).
Modems worden ook gebruikt in draadloze netwerken, waar ze vaak worden gecombineerd met routers om draadloze hotspots te creëren. Ze zorgen ervoor dat mobiele apparaten, zoals laptops en smartphones, verbinding kunnen maken met het internet. Draadloze modems zijn meestal geïntegreerd in een apparaat en kunnen dus niet worden verwijderd.
Modems zijn een essentieel onderdeel van communicatienetwerken en hebben een lange weg afgelegd sinds hun eerste introductie in de jaren 1950. Met de toenemende vraag naar snellere en betrouwbaardere communicatie zullen modems een vitaal onderdeel blijven van moderne communicatienetwerken.